انتشار نخستین مقاله ایران در مجله بین المللی سل، توسط پژوهشگر پسادکتری دانشگاه کاشان

پژوهش جدیدی به تازگی توسط پژوهشگران بین المللی از جمله ایران بر بقایای اسب بدست آمده از چندین مکان باستانی در ایران و کشورهای دیگر آسیایی و اروپایی انجام شده است، که حاکی از نقش مهم اسب های دوره ساسانی در میراث ژنتیک اسب های اروپایی و آسیای مرکزی است.
این پژوهش که بخشی از آن نتیجه تحقیقات دکتر سونیا شیدرنگ پژوهشگر پسادکتری موسسه مطالعات پیشرفته سعیدی دانشگاه کاشان است، در تاریخ 13 اردیبهشت 1398 در ژورنال معتبر علمی سِل (Cell)   منتشر شد و در رسانه های خبری بین المللی بطور گسترده منعکس گردید، در این پژوهش جمعی از پژوهشگران ایرانی از موزه ملی ایران، دانشگاه تهران و دانشگاه تربیت مدرس و دیگر مراکز علمی کشور و همچنین پژوهشگران بین المللی دیگر نیز شرکت داشته اند.
پرفسور رضا منصوری استاد تمام دانشگاه صنعتی شریف و رئیس موسسه مطالعات پیشرفته سعیدی دانشگاه کاشان در این رابطه گفت: در این پژوهش مجموعه بزرگی از ژنوم اسب  مورد مطالعه قرار گرفته است که منجر به استخراج اطلاعات جالب توجهی از تنوع گونه های اسب و تحولات آنها در طول زمان و همچنین چگونگی پراکنش آنها در نقاط مختلف در طی بازه زمانی حدود پنج هزار سال گذشته، شده است.
منصوری افزود: این پژوهش که توسط گروه بزرگی از متخصصان ژنتیک، زیست شناسان تکاملی و باستان شناسان از 85 موسسه علمی پژوهشی بین المللی شامل موسسه مطالعات پیشرفته سعیدی دانشگاه کاشان انجام شده است، از تعداد چشمگیری نمونه استخوان اسب بدست آمده از مکان های باستانی 19 کشور اروپایی و آسیایی نمونه برداری شده و در نتیجه موفق به استخراج «دی ان ای» باستانی آنها شده است.  

دکتر سونیا شیدرنگ پژوهشگر دوره پسادکتری موسسه مطالعات پیشرفته سعیدی دانشگاه کاشان در این ارتباط گفت: نمونه های اسب و گورخر ایرانی مورد مطالعه در این پژوهش از مکان های باستانی مهمی از نقاط مختلف ایران مانند تپه حسنلو، تپه سگزآباد، شهر قومس و شهر روانسر و چند مکان دیگر بدست آمده اند که به بازه زمانی حدود هفت هزار سال پیش تا حدود چهارصد سال پیش  و دوره های باستان شناختی مانند مس و سنگ، عصرآهن، اشکانی، ساسانی، سلجوقی-ایلخانی و صفوی باز می گردد.
وی اظهار کرد: بر اساس این پژوهش نسب بسیاری از اسب های اروپا و آسیای مرکزی به دوره ساسانی و اسب های شمال شرق ایران باز می گردد و شباهت ژنتیکی اسب های اروپایی و آسیای مرکزی سده های هفتم تا نهم میلادی به همتایان ایرانی شان در سده چهارم و پنجم میلادی دوره ساسانی نشانگر انتقال اسب های ایرانی طی جنگ های ساسانیان و رومی ها و هپتالیان و سپس توسط مسلمانان به جنوب اروپا و آسیای مرکزی بوده است.

دکتر مرجان مشکور، متخصص باستان جانور شناسی موزه تاریخ طبیعی پاریس و پژوهشگر همکار موسسه مطالعات پیشرفته سعیدی دانشگاه کاشان که هدایت مطالعات مجموعه های اسب ایران را در این پژوهش برعهده داشته است، در این رابطه گفت: در دوره ساسانی اسب های نواحی شمال شرقی ایران بر اساس ویژگی های ظاهری مانند جنسیت، اندازه جثه و رنگ های متفاوت انتخاب می شده و به مناطق اروپا و آسیای مرکزی منتشر شده اند و بدین ترتیب بر اساس شواهد مستحکم ژنتیک و باستان شناسی، شمال شرق ایران و منطقه سمنان خاستگاه گونه های امروزین اسب محسوب می شود. دکتر مشکور افزود: دو نمونه مهم از «دی ان ای» باستانی استخراج شده در این پژوهش مربوط به استخوان های اسب بدست آمده از شهر قومس ساسانی در نزدیکی سمنان است که مربوط به دوران حکومت یزدگرد دوم یا برادر وی پیروز اول بوده و نشانگر آثار ژنتیکی اجداد گونه های اسب اروپایی و آسیای مرکزی مربوط به سده چهارم و پنجم میلادی دوره ساسانی در این منطقه است.
لازم به ذکر است که مجله علمی سل که نتایج این پژوهش را منتشر نموده است یکی از چند مجله علمی تراز  اول دنیا در زمینه علوم زیستی با ضریب تاثیر 31  است.

مقاله خانم شید رنگ:

/file/download/news/1558348097-shidrang-saeedi-institute-2019.pdf
 لینک انعکاس خبر در سانه ها:

https://www.isna.ir/news/98023116606/

https://khabarban.com/a/23842438

https://www.msrt.ir/fa/news/47678/

http://www.pana.ir/news/916589

http://asretosee.ir/fa/Main/Pdf/216/4