ساخت یکی از بزرگترین ساعت‌های آفتابی ایران توسط کارشناس رصدخانه دانشگاه کاشان در آران و بیدگل

طرح اولیه این ابزار توسط کارشناس رصدخانه دانشگاه کاشان با قطر ۳ متر جهت ساخت در این دانشگاه محاسبه و طراحی شده بود. که بنا به دلایلی اجرا نشد. ولی با تلاش و پیگیری آقای مجید قهرودی، دانشجوی فیزیک دانشگاه پیام نور مرکز آران و بیدگل که یکی از اعضای فعال رصد خانه می‌باشد، همچنین همکاری صمیمانه ریاست دانشگاه پیام نور مرکز آران و بیدگل جناب آقای دکتر رضا رمضانی این ساعت آفتابی با قطری معادل ۲ متر در آن دانشگاه  ساخته و نصب شد.

این دستگاه نوع خاصی از ساعت های آفتابی است که با الگوبرداری از ذات الحلق طراحی شده و  به مدل سیاره‌ای معروف است. قطری آن معادل دو متر بوده و علاوه بر نشان دادن ساعت (زمان خورشیدی) با دقتی حدود 2 دقیقه، قابلیت نشان دادن تاریخ (روز سال) را با دقت 4 روز در بهترین حالت نیز داراست.

یکی از مشخصه‌های این ساعت آفتابی نشان دادن طول روز برای هر روز از سال می‌باشد که به طبع آن می‌توان زمان طلوع و غروب خورشید را برای هر روز بدست آورد. از دیگر قابلیت‌های منحصر به فرد آن، ترسیم نمودارهای تعدیل زمان بر روی هر ساعت از صفحه مدرج اصلی است که به کمک آن تبدیل زمان خورشیدی به زمان رسمی امکان‌پذیر می‌باشد.

می‌توان گفت ابعاد و مجموع خصوصیاتی که این ساعت و تقویم آفتابی دارد. این ابزار را به یکی از نمونه‌های کم نظیر در سطح دنیا مبدل نموده است.

این طرح از دو قسمت تشکیل شده است.  اسکلت که در آن از پروفیل‌های صنعتی استفاده شده و روی آن با ورق ۲ میلی متر پوشیده شده است و قسمت دوم صفحه ی مدرج اصلی از جنس استیل ضد زنگ مرغوب تهیه شده است. محاسبات و طراحی صفحه مدرج اصلی توسط آقای صفایی، کارشناس رصدخانه دانشگاه کاشان انجام شده است و شامل محاسباتی مربوط به خطوط ساعتی و همچنین نشان دهنده تاریخ و منحنی‌های تعدیل زمان می‌باشد. نقوش این ساعت بوسیله کامپیوتر طراحی و سپس توسط یکی از هنرمند اصفهانی به نام آقای بصیری بر روی ورق استیل پیاده شده است.

این ساعت آفتابی کاری از اعضای انجمن نجوم آسمان کویر دانشگاه پیام نور مرکز آران و بیدگل بوده که  زیر  رصدخانه دانشگاه کاشان  انجام گرفته است.

انجمن نجوم آسمان کویر وابسته به دانشگاه پیام نور مرکز آران و بیدگل فعالیت خود را از سال 1385 با هدف ترویج علم بیکران نجوم و همچنین فعالیت و تحقیق در زمینه‌های مختلف آن آغاز کرد و در حال حاضر می‌توان این انجمن را جزو یکی از  انجمن‌های فعال دانشجویی در زمینه نجوم در سطح کشور به شمار می‌رود. از جمله فعالیت‌های این انجمن می‌توان به برگزاری گردهمایی هایی با موضوعات گوناگون اخترشناسی، برگزاری دوره‌های آموزشی نجومی، انتشار فصلنامه و همچنین ساخت ابزار آلات نجومی اشاره کرد.
 

مجید قهرودی سازنده ساعت آفتابی 

این رصدخانه در راستای فرهنگ سازی استفاده از ساعت‌های آفتابی اقداماتی را انجام داده است. که از آن جمله می‌توان  موارد زیر را نام برد:

طراحی چاپ و انتشار ساعت آفتابی افقی در شمارگان 26000 نسخه

طراحی و ساخت ساعت آفتابی قطبی توسط دانشجویان دانشگاه کاشان

منبع: وب سایت رصدخانه دانشگاه کاشان