تصویربرداری از ساختار نامتقارن جو ناهید همزمان با پدیده گذر سیاره از برابر خورشید در رصدخانه دانشگاه کاشان

کارشناس رصد خانه دانشگاه کاشان از تصویربرداری از ساختار نامتقارن جو ناهید همزمان با پدیده گذر سیاره از برابر خورشید در این رصد خانه خبر داد.

آقای صفایی افزود: با همکاری مجید قهرودی در روز 17 خرداد 1391 در هنگام گذر سیاره ناهید از برایر خورشید تصاویری را با تلسکوپ مستقر در گنبد این رصدخانه ثبت شد که نشان می دهد جو ناهید برخلاف آنچه تصور می شد متقارن نیست.

وی خاطر نشان کرد: بر اساس تصاویر ثبت شده در این رصدخانه ضخامت جو در نواحی قطبی سیاره کمتر از نواحی استوایی آن است.

وی با بیان اینکه، ساختار کلی جو سیارات در حالت کلی باید متقارن باشد افزود: عواملی همچون میدان مقناطیسی سیاره، سرعت زیاد دوران سیاره حول محور خودش و یا نیروهای جزر و مدی قمر آن سیاره می تواند اندکی ساختار آن را تغییر دهد.

 وی با اشاره به اینکه، توفان های خورشیدی هم می تواند بصورت مقطعی برای مدتی کوتاه تغییری در ساختار جو بوجود آورد گفت: تصاویر قبلی و داده های ماهواره ای نشان می دهد که جو سیاره ناهید باید متقارن باشد، چراکه سرعت چرخش محوری این سیاره چندان زیاد نیست.

به گفته وی، یعنی این سیاره در مدت زمان 243 شبانه روز زمینی یک دور حول محور خود دوران می کند. اگرچه ساختار داخلی سیاره ناهید شبیه زمین تخمین زده می شود و وجود آهن و نیکل در اثر چرخش محوری سیاره می تواند دیناموی ذاتی برای سیاره ایجاد کند. اما سرعت چرخش محوری ناچیز سیاره شدت میدان مغناطیسی سیاره را ناچیز پیش بینی می کند.

صفایی افزود: اندازه گیری های انجام شده توسط ماهواره ها نیز میدان مغناطیس سیاره را ناچیز گزارش داده است. این سیاره ماه یا قمر طبیعی نداشته و در هنگام گذر سیاره از برابر خورشید در زاویه ای قرار می گیرد که تاثیرات توفانهای خورشیدی بر جو آن قابل مشاهده نیست. بنابراین باید جو این سیاره بیشتر مطالعه شود تا به دلیل واقعی این پدیده پی برده شود.

سیاره ناهید دومین سیاره از جهت نزدیک بودن به خورشید است. این سیاره با کره زمین از نظر اندازه تا حدودی مشابه بوده و گاهی در موقعیتی قرار می گیرد که نزدیکترین سیاره به زمین است. این سیاره را به دلیل درخشش ظاهری زیاد آن در ساعات اولیه و یا انتهایی شب، در فرهنگ عامه ستاره شامگاهی یا ستاره صبحگاهی می نامند.

پردازش تصاویر توسط آقای محسن جواهریان دانشجوی دکتری اخترفیزیک و دکتر حسین صفری از دانشگاه زنجان انجام گرفت.

 همچنین مقاله ای با همین موضوع در هفتمین همایش ملی نجوم و اخترفیزیک ایران که در روزهای دوم و سوم بهمن 1392 در دانشگاه کرمان برگزار گردید ارائه گردید.