کتاب «سفر به شبستر» با پژوهش دکتر عباس اکبری روی کاشی‌هایی با کاربرد غیرمتعارف منتشر شد
جدیدترین مجموعه پژوهشی هنری دکتر عباس اکبری عضو هیات علمی گروه معماری و هنر دانشگاه کاشان با نام «سفر به شبستر" منتشر شد.
مجموعه آثار جدید دکتر اکبری در قالب کتاب «سفر به شبستر» روایت‌گر بخش مهمی از تاریخ تجسمی ایران است که روی کاشی‌هایی با کارکرد غیر متعارف به عنوان درپوش کندوی عسل نقش بسته است. این پژوهش نشان می‌دهد که چگونه در گذر زمان، کاشی‌های گردی که در قسمت پایین خود یک سوراخ دارند از زمینه کاربردیشان جدا شده و کارکرد غیر متعارفشان به فراموشی سپرده شده است.
کتاب «سفر به شبستر» که توسط نشر پیکره در ۷۲ صفحه و به دو زبان فارسی و انگلیسی منتشر شده است، روایت‌گر یک مطالعه بین رشته‌ای میان سبد بافی، زنبورداری و کاشی‌سازی است که برای نخستین بار نمونه‌هایی از کاشی‌های درپوش کندو را با کندوی سبدی خود در معرض دید قرار می‌دهد. این کاشی‌ها که زمانی در اطراف شبستر تولید می‌شده‌اند نمونه‌هایی از مصادیق کارکرد‌های غیر متعارف سفال در تاریخ هنر ایران هستند که غیر از جنبه‌های کاربردی ویژه خود، به لحاظ نقوش و طراحی بخش مهمی از تاریخ نقاشی ایران را روی خود ثبت کرده‌اند که از نظر ریخت‌شناسی ویژگی‌های منحصر به فردی دارند.
اغلب نقوش کاشی‌های اصلی، غیر مرتبط با کاربرد ویژه آن‌ها به عنوان در پوش کندو هستند که این مهم به همراه سوراخ غیر معمول روی کاشی‌ها، که در واقع محل ورود و خروج زنبور‌ها است، آن‌ها را اشیایی بدون هویت کاربردی، حتی در موزه‌های محل نگه داری آن‌ها نشان داده است. از این رو اکبری به جز بخش پژوهش نظری این کتاب، مصادیق جدیدی از این کاشی‌ها را با طراحی مرتبط یعنی نقش زنبور و گل و گیاه روی آن‌ها به همراه چیدمانی از کندو‌های ساخته شده تولید کرده است که در ارائه نمایشگاهی با پخش صدای کلونی زنبور‌ها از درون کندو‌ها جریان زندگی و زیست محیطی این آثار را متذکر می‌شود. در حال حاضر تنها آنچه از تاریخ مستند ۴۰۰ ساله این کاشی‌ها باقی مانده کندو‌های سبدی بدون کاشی‌ها هستند که همچنان توسط بعضی از زنبورداران منطقه به کار گرفته می‌شود.
در بخش مرور این نمایشگاه نیز تعداد اندکی از آثار مجموعه‌های نیایش شرقی، مرکب ایرانی، در جست و جوی آرش، ظرف، ماهی سیاه کوچولو، کاشی و کاشان، یادداشت‌هایی درباره صلح و نقاشی ممنوع نیز در معرض دید قرار گرفته‌اند.
این نمایشگاه تا ۲۵ آذر در گالری مریم در کاشان به کار خود ادامه خواهد داد.
نظر شما :