همزمان با انقلاب زمستانی سومین همایش علمی چارتاقی نیاسر از دریچه نجوم در رصدخانه دانشگاه کاشان برگزار شد
به مناسبت سال جهانی نجوم سومین نشست علمی چهارتاقی نیاسر از دریچه نجوم همزمان با رصد انقلاب زمستانی روز سه شنبه اول دی ماه در رصدخانه دانشگاه کاشان برگزار شد.
کارشناس رصدخانه دانشگاه کاشان گفت: خورشید در حرکت سالانه خود، درآخر پاییز به پایین‌ترین نقطه افق جنوب شرقی می‌رسد که موجب کوتاه شدن طول روز و افزایش زمان تاریکی شب می‌شود که با شروع زمستان یا انقلاب زمستانی، خورشید مجدداً به سوی شمال شرقی باز می‌گردد که نتیجه آن افزایش روشنایی روز و کاهش شب است.
مهندس صفایی افزود: خورشید روز اول فروردین و اول مهرماه از نقطه شرق طلوع می‌کند ولی با توجه به عرض جغرافیایی نقطه طلوع خورشید در اول دی ماه به سمت جنوب میل می‌کند.
به گفته وی، بناهای چارتاقی درایران به عنوان تقویم آفتابی یا شاخص اندازه‌گیری زمان با استفاده از تغییرات میل خورشید ساخته شده است.
وی اظهار داشت: چارتاقی نیاسر به عنوان بنایی باستانی، تقویمی و نجومی است که این پدیده نجومی به خوبی در آن رصد می‌شود.
چارتاقی نیاسر بنای باستانی از اواخر عصر اشکانی و یا اوایل عصر ساسانی است این بنا جزء کهن‌ترین و بزرگترین نمونه‌های چارتاقی ایران و سالم مانده‌ترین آنهاست.
بنا با قاعده‌ای مربع شکل، اما در واقع ذوزنقه‌ای با اضلاع تقریبی 12 متر است که برای ساختن آن تنها از سنگ‌های آهکی رسوبی و ملات گچ استفاده شده است.
چهار سوی بنا همانند دیگر چارتاقی ها باز بوده و هیچ گونه در یا پنجره و بازدارنده های دیگری برای ورود به آن وجود نداشته است.
در برخی از بناهای قدیمی از برخی بناهای و چهارتاقی‌ها برای این اختلاف در ناحیه طلوع خورشید برای گاه شماری استفاده می شده است.
این واقعه را مردم باستان، زمان تولد دوباره خورشید می‌دانستند و این شب برای آنان گرامی و فرخنده بود. امروزه هم همچنان شب تولد خورشید با نام شب یلدا یا شب چله در میان ایرانیان گرامی داشته می‌شود و همچون پیشینیان، سراسر شب را به انتظار طلوع خورشید بیدار می‌مانند و جشن و مهمانی می‌آرایند.
این همایش با حضور دکتر محمدرضا نوروزی مدرس دانشگاه و مشاور علمی رصدخانه زعفرانیه، دوستداران باستان‌ستاره‌شناسی ایرانی، با همکاری روابط عمومی دانشگاه کاشان، انجمن‌های علمی فیزیک وآسمان تاریک دانشگاه کاشان در رصدخانه دانشگاه برگزار شد.
نظر شما :