محققان دانشگاه کاشان با همکاری پژوهشگران استرالیایی با الهام از پوست پلنگ، کاربرد نانولوله های کربنی را در صنایع مختلف گسترش دادند

عضو هیات علمی دانشگاه کاشان با همکاری پژوهشگران دانشگاه دیکین استرالیا موفق شدند با الهام گیری از پوست پلنگ، امکانی فراهم کنند تا بتوان استفاده از نانولوله‌های کربنی را گسترش داد.

عضو هیات علمی گروه مهندسی شیمی دانشگاه کاشان گفت: نانولوله‌های کربنی یکی از اشکال ساختارهای کربنی هستند که در سالیان اخیر مورد توجه محققان حوزه‌های مختلف علم و فناوری قرار گرفته‌اند. خواص منحصربه‌فرد این نانو ماده از قبیل استحکام و رسانایی بالای آن موجب شده تا بتوان از نانولوله‌های کربنی در صنایع نانوالکترونیک، دارورسانی و تصفیه‌ی آب بهره برد.

دکتر محمدمهدی ابوالحسنی با بیان اینکه از نتایج این طرح آزمایشگاهی می‌توان در صنایع نانوالکترونیک، دارورسانی و تصفیه‌ی آب استفاده کرد افزود: بیش از نیمی از کاربردهای نانولوله‌های کربنی مربوط به کامپوزیت سازی و تولید نانوکامپوزیتهای پلیمری تقویت شده است.
 عضو هیات علمی دانشگاه کاشان، از کلوخه شدن و عدم اتصال قوی با زمینه به‌عنوان جدی‌ترین مشکل استفاده از نانولوله‌های کربنی به‌منظور تقویت زمینه‌ی پلیمری یاد کرد و افزود: به دلیل مشکلات استفاده از نانولوله‌های کربنی، پراکنش آن در بسترهای پلیمری و مایعات با سختی‌هایی روبه‌روست. با ایجاد یک ساختار پوست‌پلنگی می‌توان علاوه بر رفع مشکلات گفته‌شده، چسبندگی بالایی بین نانولوله‌های کربنی و ماتریس زمینه برقرار کرد و استحکام نانوکامپوزیت را بیش‌ازپیش افزایش داد.
وی ادامه داد: با اصلاح سطحی نانولوله‌های کربنی و ایجاد یک ساختار پوست‌پلنگی می‌توان کارایی آن‌ها را در تقویت زمینه افزایش داد؛ بنابراین برای رسیدن به یک میزان استحکام مشخص به میزان کمتری از نانولوله‌های کربنی نیاز خواهد بود که این موضوع موجب کاهش هزینه‌ی تولید خواهد شد. از سوی دیگر، سرعت فرایند آماده‌سازی و وارد کردن نانولوله‌ها به درون زمینه با بهره‌گیری از این نتایج این طرح، بیشتر خواهد بود.
دکتر ابوالحسنی اظهار داشت: خواص مکانیکی یک نانوکامپوزیت ارتباط مستقیمی با میزان استحکام پیوند نانوذرات تقویت‌کننده با زمینه دارد؛ بنابراین هرچه استحکام پیوند بین فصل مشترک زمینه/نانولوله مستحکم‌تر باشد، کل نانوکامپوزیت از استحکام مکانیکی بالاتری برخوردار خواهد بود.

وی خاطر نشان کرد: در طرح حاضر با استفاده از آلیاژ پلیمری PMMA/PAN ، یک ساختار تکرارشونده‌ی پوست‌پلنگی ایجاد شده است که به‌منزله‌ی یک اصلاح سطح برای این نانولوله‌ها تلقی می‌شود. در واقع نقاط اصلاح‌شده بر روی این نانولوله‌ها ساختار پوست پلنگ را تداعی می‌کنند.

وی با بیان اینکه این مهم موجب بهبود استحکام پیوستگی فاز زمینه و نانولوله‌ها و متعاقب آن دست‌یابی به یک نانوکامپوزیت پلیمری استحکام بالا شده است افزود: این ساختار کاملاً قابل‌کنترل است و می‌توان یک فاز دیگر از قبیل دارو را به نقاط مدنظر انتقال داد. همچنین از تجمع و به هم چسبیدن نانولوله‌ها نیز جلوگیری می‌شود.
به گفته‌ی ابوالحسنی، یکی از مشکلات نانولوله‌ها رسوب آن‌ها در حلال پس از مدت‌زمان اندک است. اما نانولوله‌های پوست‌پلنگی قادرند پایداری خود را حتی تا 6 ماه درون حلال حفظ کنند.
این محقق ابراز امیدواری کرد با حمایت دستگاه‌های مربوطه، این نوع نانولوله‌ها به سمت تجاری‌سازی و تولید انبوه سوق داده شوند.
این تحقیقات حاصل تلاش‌های دکتر محمدمهدی ابوالحسنی- عضو هیأت علمی دانشگاه کاشان- کامران شیروانی مقدم- دانشجوی مقطع دکترای دانشگاه دیکین کشور استرالیا- و دکتر حمید خیام و دکتر مینو نائبه- محققان دانشگاه دیکین- است. نتایج این کار در مجله‌ی Composites: Part A با ضریب تأثیر 4/075 (جلد 95، سال 2017، صفحات 304 تا 314) منتشر شده است.